تارنمای فرهنگی مهرگان – گروه گردشگری – سیاوُش آریا*

هَمایش دو روزۀ ملی فرهنگ، گردشگری و هویت شهری با پافشاری بر ارزشمند بودن پیشۀ (صنعت) گردشگری و شناخت آن و سرمایه گزاری در این زمینه از سوی موسسۀ علمی و پژوهشی مهراندیشان اَرفع در شهر کرمان برگزار شد.

به گزارش تارنمای فرهنگی مهرگان، سرپرست (مسوول) برگزاری نشست ملی فرهنگ، گردشگری و هویت شهری آرمان از این همایش را توسعۀ گردشگری استان و کشور دانست. مرجان موسوی با خوش آمدگویی به مهمانان که از سراسر کشور گِرد هم آمده بودند بر اهمیت چُنین هَمایشی پافشاری (تاکید) کرده و از این نشست با نام نخستین همایش ملی در این زمینه یاد کرد. سپس دکتر محمد عارف، دبیر علمی همایش دربارۀ ارزش برگزاری چُنین نشست هایی و چگونگی برگزاری آن، با پافشاری بر توسعۀ گردشگری سخنانی را بیان کرد. سخنران دیگر این همایش محمد علی گلاب زاده، نویسندۀ نامدار کرمانی بود. وی در بخشی از سخنانش گفت : « کرمان یکی از کهن شهرهای ایران و جهان است و 350 سال پیش از سومریان، دبیره (خط) در این سرزمین یافته شده است. نام کرمان برگرفته از نام «کارمان» بوده که از کار + مان تشکیل شده است. واژۀ کار = دلیری و پهلوانی - مان = جایگاه. و روی هم، سرزمین دلاوری، کار، کوشش و پویایی معنی می دهد. شهر کرمان یکی از شهرهای دیرینۀ ایران و حتا جهان است. در تپه یحیای کرمان 88 لوح پیدا شده که 8 تا از آن ها نوشته دار بوده که در برگیرندۀ نکات بسیار با ارزش و مهمی دربارۀ این سرزمین است. در زمینۀ صنایع دستی نیز، پارچه بافی، شالی بافی و پتو بافی از هنرهای این شهر است. ارزش این صنایع تا به آن جاست که «اِدوارد بِراون»، جهانگرد نامدار برای شهبانوی (ملکه) انگلیس و فرانسه، شال کرمان پیشکش می برد. امروزه فرش و قالی کرمان آذین بند کاخ های جهان است. پستۀ رفسنجان به سراسر کشورهای جهان فرستاده می شود. نیاکان ما آن چه در توان داشتند به میدان سازندگی آوردند و جوانان ما نیز باید رهرو آنان باشند». گلاب زاده با سرودن چکامه ای (شعری) دلبستگی خود را به زادگاهش چُنین نشان داد، نام کرمان چو زیب شعرم شد /  عِطر جان افزای جانم شد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دیگر سخنران این همایش ملی بود. محمود وفایی گفت : « کرمان را باید به انگیزۀ داشتن یادمان های بی مانند (منحصر به فرد) و بی شمار و محوطه های باستان شناختی ارزشمند و دیرینه، ایران کوچک دانست. کرمان گاهوارۀ تمدن جهان باستان بوده است و از توانایی (پتانسیل) بالایی در زمینۀ گردشگری برخوردار است. گردشگری یکی از محورهای بُنیادین توسعه و اقتصاد است. هم اینک نیز، سرپرستان و مدیران به این باور رسیده اند که برای اقتصادی پویا باید بر روی پیشۀ گردشگری کار کرده و سرمایه گزاری کنند. اُفق آیندۀ گردشگری بر روی پهنۀ این سرزمین روشن است و کوشش ما را خواستار است. سازمان میراث فرهنگی در زمینۀ کارهای اجرایی گام بر می دارد و شما کارشناسان نیز باید در زمینۀ پژوهشی با ما همکاری کنید».

وفایی در بخش دیگری از سخنانش افزود : « واکاوی (تحلیل) درست پیوند (رابطه) فرهنگ و گردشگری با هویت شهری بسیار مهم است. گردشگری هم تاثیر فرهنگی و هم اجتماعی و علمی دارد. در نگاه کلی در زمینۀ فرهنگی با ورود گردشگران، فرهنگ کارآمد و پویاتر شده و زنده (احیاء) می شود. از سویی دیگر، باید فرهنگ گردشگری آسیب شناسی شود و بایسته (ضروری) است که فرهنگ خودمان را با کمک کُنشگران (فعالان) گردشگری همانند آژانس ها، هتل ها و راهنمایان و ... توانمند کنیم».

دیگر سخنران هَمایش ملی فرهنگ، گردشگری و هویت شهری حسین تنهایی، فَرنشین (رییس) دانشگاه آزاد تهران و جامعه شناس بود. وی گفت : « ما باید برای گسترش پیشۀ گردشگری به مطالعات واقع گرایانه روی بیاوریم و برای توسعۀ آن نیز، می توانیم گرایش های علمی را گسترش دهیم. گردشگری بستری برای مطالعات واقع گرانه و میدانی است. گردشگری یعنی دگرگونی. توسعه یعنی باید سنت ها دگرگون شود. همیشه نگهداشت سنت ها خوب نیست. سنت ها خوبند، زیرا به آن ها خو گرفته ایم و این ها به چَم (معنای) پیش برنده و درست نیستند، تنها به آن ها خو گرفته ایم. امروزه حتا درک از خدا نیز، در حال تغییر است. فرهنگ گردشگری یعنی تغییر و دگرگونی».

دکتر تنهایی در بخش دیگری از سخنانش افزود : « سود (فایده) جهانگردی از دیدگاه اجتماعی چیست؟ راه درست، دگرگونی اجتماعی در جهان پیشرفته و نوین (مدرن) است که سه گانه ای را به وجود می آورد. یعنی من هستم، جهانگرد هست و عنصر سوم فرهنگ ها هستند. با جهانگردی و مطالعه و پژوهش، فرهنگ ها ساخته می شوند. همچنین فرهنگ مهمان را باید میزبان پذیرا باشد. زیرا این موضوع بخشی از جهان گردشگری است. جهانگردی یعنی پروانه (اجازه) دهیم فرهنگ های گوناگون و نه شِکننده (متناقض) وارد فرهنگ ما شود. فرهنگ با نام عنصر سوم باید وارد کشور شود، ولی هویت ملی و آیین های ما را خدشه دار نکند. نمونۀ برجستۀ این کار را می توان در کشور هند و آمریکا دید که از مردمان گوناگون کشورهای دیگر با آیین ها و دین های گوناگون تشکیل شده و در کنار یک دیگر زندگی می کنند و همگی کوشا و فعالند، ولی هویت هند و آمریکا حفظ شده و خدشه ای به آن ها وارد نشده است و این یعنی برخورد فرهنگ ها».

به گزارش تارنمای فرهنگی مهرگان، نخستین همایش ملی فرهنگ، گردشگری و هویت شهری در سوم و چهارم بهمن ماه با باشَندگی (حضور) کُنشگران گردشگری و پژوهشگران در مجتمع گردشگری پالیز شهر کرمان در سکوت خبری و نبود حضور رسانه ها به ویژه رسانۀ ملی (تلویزیون) برگزار شد.