صومعۀ «خورویراپ» را در دشت آرارات ببینید

پنج شنبه 9 فروردین 1403





صومعۀ «خورویراپ» را در دشت آرارات ببینید




 

 

 

 

 

 

تارنمای فرهنگی مهرگان گروه گردشگری - حمیدرضا سروری*

 

خورویراپ (Khorvirap) صومعه ای اَرمنی است که در دشت آرارات در 30 کیلومتری ایروان پایتخت اَرمنستان جای دارد. این صومعه در 100 متری مرز بستۀ جمهوری ارمنستان با ترکیه جای گرفته است.مرزی که از سوی اَرمنستان به وسیلۀ سربازان روسی محافظت می شود! «خورویراپ» به معنای گودال ژرف است و انگیزۀ شهرتش این است که گریگوری (Gregory Illuminator) فردی که آیین عیسویت (مسیح) را درارمنستان رواج داد، بنا به برخی از روایت ها به مدت 12 سال وبر پایۀ برخی دیگر از روایت ها 14 سال به وسیلۀ تیرداد سوم شاه اَرمنستان در این محل زندانی بوده است. بر پایۀ افسانه ای به وسیلۀ زنی عیسوی و به شکلی مخفیانه تغذیه می شده و به دنبال بیماری تیرداد سوم و درخواست پادشاه موفق به درمان بیماری شاه می شود. و ازآن پس پادشاه به آیین عیسویت می گراید. همچنین ارمنستان نخستین کشور گیتی است که آیین عیسویت را به عنوان دین رسمی برمی گزیند. کلیسای «خورویراپ» درسال 642 میلادی ساخته شده است.هرچند که در سده های پس از آن بارها مورد مرمت و بازسازی جای گرفته است. درسال 1662 میلادی کلیسای بزرگ تری به نام (Astvatsatsin) در پیرامون خرابه های کلیسای قدیمی تر ساخته می شود. با وجود این که کلیسا بارها بازسازی شده است، ولی هنوز می توان گودال و اتاقی را که گریگور در آن زندانی بوده را در سمت راست مهراب کلیسای کوچک(St. Gevorg) دید.

چشم انداز کوه آرارات، نماد ملی ارمنستان است و تاکستان های پیرامون کلیسا زیبایی آن را چند برابر کرده است. کوه آرارات دو قله دارد، آرارات بزرگ تر5137 متر بلندا (ارتفاع) دارد و آرارات کوچک تر نیز 3896 متر. از سدۀ 16میلادی تا سال 1828 قلۀ آرارات بزرگ ودامنه های شمالی آن به همراه دامنه های خاوری (شرقی) آرارات کوچک، بخشی از ایران بوده است. ضمن آن که این محدوده بخشی از مرز  میان ایران و امپراتوری عثمانی بود. پس از جنگ های سال های 1828 - 1826 میلادی ایران و روسیه و عهدنامۀ ترکمنچای، محدودۀ تحت قلمروی ایران به امپراتوری روسیه واگذار گردید. آرارات کوچک هم مرز میان ایران، عثمانی و روسیه شد. مرزهای کنونی هم در سدۀ 20 میلادی شکل گرفت. بر پایۀ توافق های صورت گرفته  میان ترکیه و شوروی پیشین در سال 1921میلادی ترکیه بر منطقۀ راهبردی آرارات مسلط شد. در سال 1310 خورشیدی هم براساس کمیسیون مرزی مشترک میان ایران و ترکیه، بخشی از زمین های دو کشور مبادله شده و به این ترتیب آرارات کوچک به ترکیه واگذار گردید و ترکیه از ادعاهای خود در بخش قطور دست برداشت و این پایۀ شکل گیری بعدی مرزهای دو کشور شد. ساده ترین راه برای دست یابی به خورویراپ استفاده از مینی بوس هایی به نام روسی (Marshrutka) از ایستگاه ( (Sasuntsi Davidدر ایروان است.

 

 

 

نگاره ها از حمید رضا سروری است

 

 

 

 

*کارشناس اَرشد باستان شناسی کارشناس اَرشد هند شناسی



1395/09/20
بازدید : 2526


دیدگاه ها

حسین

مقاله جالبی بود تشکر

فرهاد

بسیار عالی و جذاب،گزارش خواندنی و آموزنده

دیدگاه خود را بنویسید