بازدید از سنگ نگاره های ساسانی «بَرم دلک» ممنوع!

جمعه 10 فروردین 1403





بازدید از سنگ نگاره های ساسانی «بَرم دلک» ممنوع!




 

 

 

 

 

 

 

 

 

تارنمای فرهنگی مهرگان گروه میراث فرهنگی سیاوُش آریا*

 

مجموعۀ ساسانی نامدار به «بَرم دِلک» شیراز هر بار با چالش تازه ای رو به رو بوده و به حال خود رها شده است. در تازه ترین اقدام شگفت انگیز و از سوی شهرداری به بهانۀ ساماندهی جادۀ اصلی، بیش از دو ماه است که پَسمانده های (نخاله) ساختمانی در ورودی این مجموعه ریخته شده و راه را بند آورده و بسته است!

به گزارش تارنمای فرهنگی مهرگان، هر دَم از این باغ بَری می رسد ... وجود انبوه زباله و پَسمانده های ساختمانی در چندین سال گذشته در پیرامون و کنار محوطۀ ساسانی «بَرم دلَک» شیراز کم بود، راه ورودی مجموعه را هم با پَسمانده های ساختمانی بَند آورده و بسته اند! هم اینک نه تنها هیچ راهی برای ورود به این مجموعۀ تاریخی و گردشگری وجود ندارد، بلکه بوی بد و ناخوشایند زباله ها هر بازدید کننده ای را فراری خواهد داد. همچنین وجود انبوه پَسمانده های ساختمانی، چهرۀ زشت و ناخوشایندی را رقم زده است که زیبندۀ شهر گل و بلبل، شهر راز، شیراز که پایتخت فرهنگ و تمدن و ادب ایران زمین است، نبوده و نیست. هر چند کسی مخالف عمران و آبادی و کوشش های شهرداری برای زیبایی سازی چشم انداز شهری نیست، ولی در یک جایگاه تاریخی و باستانی و گردشگری که به ثبت ملی نیز، رسیده است و ارزش بسیار فراوانی از دیدگاه پژوهش های باستان شناختی و تاریخی دارد، باید هر کاری بر پایۀ قانون های میراث فرهنگی انجام شود. همچنین پروندۀ ثبت ملی آثار تاریخی نیز، پیشتر به همۀ نهادها و اُرگان های دولتی اعلام شده است و باید هرگونه اقدامی در محوطه های تاریخی با پروانه (مجوز) و هماهنگی و نظارت سازمان میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی انجام گیرد. با این همه، هماره (معمولا) شهرداری ها در کشور راه خود را رفته و هیچ گونه درخواست آگاهی ای (استعلام) برای کارهای عمرانی از سازمان میراث فرهنگی نمی کنند. و نتیجه این می شود که بالاترین مقام سازمان میراث فرهنگی کشور یعنی مدیرکل این سازمان، زهرا احمدی پور در نشست با نمایندگان مجلس در هفتۀ گذشته با گلایه بیان کرده است که، شهرداری ها با لودر حرکت می کنند و آثار تاریخی را از میان می برند (خبرگزاری دانشجویان ایسنا، 12 دی ماه 95 کد خبر 95101207650).

گفتار دیگری که باید از آن نام برده شود و بسیار دارای اهمیت است، موضوع چشمۀ هزاران سالۀ «بَرم دِلک» است که در یک دهۀ گذشته به انگیزۀ بی مهری ها و دست اندازی های (تعرض) انسانی و مدیریت ناکارآمد شهری و سازمان حفاظت محیط زیست، خشک شده و به یکی از چالش های بزرگ پیش روی این مجموعۀ تاریخی تبدیل شده است. سخن درخُور نگرش (نکته قابل تامل) این است که شهرداری شیراز با اقدامی نسنجیده و بدون پژوهش و آسیب شناسی به جای زنده سازی (احیاء) این چشمۀ کهن سال که با بخشی از خاطره های جمعی مردم شیراز در پیوند است، به آن آسیب رسانیده است و بخشی از ورودی از سمت جادۀ اصلی را ویران کرده است. همچنین با سوزاندن و بریدن درختان در پِی نابودی پوشش گیاهی محوطه باستانی و تاریخی «برم دلک» برآمده است. این در حالی است که در یک سال گذشته بارها نگارنده با نگارش گزارش های گوناگون در این مورد آگاهی رسانی کرده و هُشدارهای لازم را داده و مدیران و سرپرستان سازمان میراث فرهنگی و حفاظت محیط زیست را در جریان گذاشته است. اما اِنگار گوش شنوایی وجود نداشته و کسی صدای فریادها را نمی شنود و درختان ایستاده می میرند.

هم اکنون نگارنده بر پایۀ خویشکاری (وظیفه) ملی و شهروندی خویش، این موضوع را تلفنی به مدیرکل میراث فرهنگی استان آگاهی داده است.

به گزارش تارنمای فرهنگی مهرگان، زنده یاد دکتر جمشید صداقت کیش، باستان شناس نامدار شیرازی، همواره این محوطۀ باستانی و سنگ نگاره های آن را هویت تاریخی و شناسنامۀ نازش خیز شهر شیراز می دانست و بر لزوم پاسداری و نگهداری هر چه بهتر و بیشتر آن ها پافشاری می کرد.

منطقۀ تاریخی فرهنگی و گردشگری «بَرم دلک» در 8 کیلومتری خاور (شرق) شیراز جای گرفته و نگاره های سه پادشاه ساسانی در سینۀ کوه تراشیده شده است. سنگ نگاره های «بَرم دلک» یکی از ارزشمندترین و بی مانندترین یادگارهای ساسانی است که تا کنون هیچ گونه کار پژوهشی بر روی آن انجام نگرفته است و نیاز است که کاوش ها و بررسی های باستان شناسی در این منطقه انجام شده و مکتوب شود. مجموعۀ تاریخی برم دلک با شمارۀ 71 در 15 دی ماه 1310 خورشیدی به ثبت ملی رسیده است.

 

نگاره های زیر را که سه روز پیش گرفته شده است، ببینید :

 

 

 

راه ورودی به مجموعه ساسانی برم دلک چندماهی است به وسیله نخاله های ساختمانی از سوی شهرداری بسته شده است و فریادها هم گویا پاسخگو نیست!؟

انبوه زباله های شهری و صنعتی در ورودی منطقه برم دلک افزون بر بوی بد، چهره ناخوشایندی بجا گذاشته است

خشک شدن چشمه کهن سال برم دلک در آینده نزدیک تبعات جبران ناپذیری برجای خواهد گذاشت

به انگیزه خشکیدن چشمه برم دلک زمین ترک خورده است و اگر چشمه احیاء نشود،تهدیدی جدی برای آینده است

ریختن پساب کارخانه صنعتی یکی از انگیزه های خشکیدن چشمه هزاران ساله برم دلک بود

درختانی که سوزانده می شوند و مرگ را برای منطقه نوید می دهند ولی گوش شنوایی نیست

درختان یکی یکی به دست مسوولان بریده و سوزانده می شوند به کدامین گناه؟؟

درپایان کار دلمان نیامد از تنها پرنده ای که روی سنگها با آرامش نشسته بود نگاره ای نگیریم... اما

سنگ نگاره های ساسانی معروف به بَرم دِلک شیراز

 

 

 

 

 

 

 

*پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران راهنمای گردشگری خبرنگار آزاد کُنشگر میراث فرهنگی، گردشگری و زیست بوم دبیر انجمن مهرگان

 



1395/10/26
بازدید : 1796


دیدگاه ها

دیدگاه خود را بنویسید